• Station-METROHAL-banner-2

CENTRAAL STATION METROHAL

David Claerbout, ‘Weather engine’, 2018

Centraal Station | Wereld

De centrale metrohal van de Noord/Zuidlijn bevindt zich 15 meter onder NAP en recht onder het stationsplein. De indrukwekkende metrohal wordt ook wel ‘de kathedraal’ genoemd vanwege de grote hoogte, het opvallende plafond en de monumentale pilaren. Als locatie voor de kunstopdracht werd een langgerekte uitsparing gekozen boven de sporen. In deze uitsparing van 2,5 bij 23,5 meter was oorspronkelijk een mediascherm bedacht.

De opdracht aan de geselecteerde (video)kunstenaars luidde te reflecteren op de stad vanuit een mondiaal perspectief en een beloftevol werk te ontwikkelen als venster op een nieuwe wereld. Daarmee vormt het kunstwerk een drieluik met het hedendaagse werk van Jennifer Tee in de verdeelhal en het historische decoratieprogramma van Cuypers aan de gevel van het stationsgebouw.

CS-David-1-3

Het werk tijdens een van de try-outs | Foto: Nina Albada Jelgersma

Parallelle wereld

David Claerbout (Kortrijk, BE, 1969) kreeg de opdracht. Bij het zien van de karakteristieke architectonische vormen van de metrohal dacht Claerbout meteen aan Mondriaan. Hij trok vervolgens een parallel met de vroege landschappen van de schilder en met de lijnen in het landschap ten Noorden van Amsterdam. Daar vond hij ook het aanknopingspunt voor de langgerekte kunstlocatie.

Claerbout stelde voor een digitaal werk te maken, met als basis een sterk compositorisch landschap van een vaart. In het landschap verglijden de seizoenen: de bomen verliezen blad of komen tot bloei, het gras groeit of verdort, de hemel is wolkeloos of er pakken zich juist grijze wolken samen, het sneeuwt poedersneeuw of het is zo koud dat het scherm waarachter het landschap zich ontvouwt aanvriest. In het landschap wordt zichtbaar wat voor weer de reiziger de komende dag rond dezelfde tijd mag verwachten: het kunstwerk functioneert als ‘weather engine’.

In deze parallelle wereld woont een personage, dat zich om het landschap bekommert. Regent het en is er gevaar voor overstroming, dan gaat hij met een emmer aan de slag. Is er veel bladval, dan harkt hij grote hopen blad samen. Breekt de zon door, dan geniet hij even in de berm van de stralen of zet een tentje op. De handelingen zijn repetitief en vormen een parallel met de routine van de reizigers. ’s Ochtends in de ochtendspits start het personage zijn werkzaamheden, tegen het einde van de middag heeft hij soms letterlijk bergen werk verzet en is het tijd even te rusten. Voor de reizigers vormen het landschap en het karakter een ankerpunt.

Game-technieken

Studio David Claerbout werkte drie jaar lang aan de digitale opbouw van het landschap, grasspriet voor grasspriet en blad voor blad. Het werk is gebaseerd op game-technieken die de studio verder ontwikkelde en aanpaste naar de behoefte van het kunstwerk. Het uiteindelijke real-time werk wordt daarnaast gevoed door internetbronnen die weergegevens ophalen. Naast de repetitieve handelingen programmeerde de studio ook meer incidentele gebeurtenissen – ideeën daarvoor haalde Claerbout op tijdens een sessie met toekomstige reizigers en andere geïnteresseerden.

CS-David-2-3

Een kijkje achter de schermen van de programmeurs | Beeld: Claerbout Studio

Over David

David Claerbout is opgeleid als schilder, maar geeft zijn werk vorm via fotografie en film. Gaandeweg raakte hij meer en meer gefascineerd door het onderzoek naar de ware aard van fotografie en film. Hierin schept hij een symbiose van verleden, heden en toekomst, resulterend in verstilde momenten waarin tijd een elastisch begrip wordt. Zijn kunstwerken vertonen diepgaande en filosofisch ontroerende overpeinzingen over tijd en realiteit, herinnering en ervaring, waarheid en fictie. David Claerbout is een wereldwijd veelgevraagd kunstenaar.

Recent ontwikkelde Claerbout het werk ‘Olympia’, een op de computer gemaakte replica van het Olympisch Stadion in Berlijn. Doordat de werkelijke verouderingsgegevens zijn ingevoerd, vervalt het werk ‘real-time’ en is het een kunstwerk met een lange levensduur van 1000 jaar.

Gegevens van het kunstwerk

Titel: ‘Weather engine’ | Opening: 28 juni 2018. | Materiaal: digitaal gemaakte film, gebruikmakend van gametechnieken en gevoed door internet. | Formaat: circa 2,5 x 23,5 meter.

CS-David-3-2

Filmstills van het karakter aan het werk | Beeld: Claerbout Studio